Posiadacz konta bankowego ma możliwość upoważnienia innej osoby do dokonywania dyspozycji oraz pobierania zgromadzonych na rachunku środków. Właściciel musi jednak wskazać zakres uprawnień, które będą przysługiwać pełnomocnikowi. W tym celu należy wypełnić oświadczenie określające czas i rodzaj dokonywanych czynności prawnych. Pełnomocnictwo do rachunku bankowego stanowi także zabezpieczenie finansów na wypadek śmierci.
Czym jest pełnomocnictwo?
Pełnomocnictwo jest czynnością prawną, polegającą na upoważnieniu przez mocodawcę innej osoby (pełnomocnika), aby działała w jego imieniu i dokonywała określonych czynności. Instytucja ta regulowana jest przez kodeks cywilny, narzucający pewne wymogi w zakresie treści i formy pełnomocnictwa. Bank traktuje decyzje podejmowane przez pełnomocnika na równi z decyzjami właściciela konta. Dlatego też niezwykle istotną kwestią jest określenie uprawnień przysługujących pełnomocnikowi. Jednym z kryteriów podziału tej instytucji jest właśnie zakres upoważnienia, zgodnie z którym wyróżnia się pełnomocnictwo ogólne i rodzajowe.
Kto może być pełnomocnikiem?
Mocodawca może upoważnić każdą osobę fizyczną posiadającą pełną zdolność do czynności prawnych. Nie ma więc wymogu, aby była to osoba z nim spokrewniona. Należy jednak mieć pełne zaufanie do wybranej osoby. Pełnomocnik musi być także rezydentem, tzn. posiadać adres zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Wyjątek stanowi pełnomocnictwo szczególne w przypadku rachunków dla osób fizycznych, które może zostać udzielone osobie powyżej 13. roku życia. W tym przypadku zakres pełnomocnictwa jest jednak ograniczony przez bank.
Jakie uprawnienia przysługują pełnomocnikowi?
Uprawnienia jakie otrzymuje pełnomocnik w dużej mierze zależą od danego banku i zapisów w regulaminie, jednak w przypadku pełnomocnictwa ogólnego upoważniona osoba zyskuje niemal identyczne prawa jak właściciel rachunku. Pełnomocnik może zatem wykonywać przelewy, zmieniać hasła, robić wpłaty i wypłaty, tworzyć i usuwać zlecenia stałe itp. W przypadku dostępu do bankowości elektronicznej najczęściej trzeba stworzyć osobną umowę, jednak jak już wspomniano zależy to od danego banku. Niektóre banki wprowadzają pewne ograniczenia dla pełnomocnika dotyczące m.in. wypowiedzenia umowy lub wprowadzenia zmian w jej zapisach, składania wniosków dotyczących wydania nowych kart płatniczych, określenia dyspozycji na wypadek śmierci właściciela, nadawania pełnomocnictw kolejnym osobom czy zawierania umów/wniosków kredytowych. Ze względu na różnorodność regulaminów poszczególnych banków należy dokładnie zapoznać się z prawami, jakie zyskuje pełnomocnik.
Rodzaje pełnomocnictw
W sytuacji, gdy właściciel rachunku nie chce nadawać tak szerokich uprawnień pełnomocnikowi jak w przypadku pełnomocnictwa ogólnego może skorzystać z pełnomocnictwa rodzajowego. W dokumencie takim określone są dokładne uprawnienia jakie zyskuje pełnomocnik – można np. zezwolić tylko na wpłaty i wypłaty z rachunku. Jeżeli właściciel chce jeszcze bardziej ograniczyć uprawnienia pełnomocnika może wybrać pełnomocnictwo szczególne – zezwalające np. tylko na posługiwanie się kartą debetową.
Co musi zawierać pełnomocnictwo i do kiedy obowiązuje?
Każde pełnomocnictwo tworzy się w formie pisemnego upoważnienia (oświadczenia woli). Musi ono zawierać następujące informacje:
- imię i nazwisko osoby upoważnionej,
- pesel osoby upoważnionej,
- adres zamieszkania osoby upoważnionej,
- podpis właściciela rachunku,
- podpis osoby upoważnionej,
- numer i datę ważności dowodu osobistego pełnomocnika,
- czynności jakie będą przysługiwać pełnomocnikowi,
- datę obowiązywania.
W zależności od indywidualnych regulaminów bank może poprosić również o dodatkowe informacje np. nr telefonu czy adres email. Bardzo ważnym jest, aby określić czas obowiązywania pełnomocnictwa. Można wyróżnić pełnomocnictwo stałe, czasowe oraz jednorazowe. Pełnomocnictwo jest wygodnym i prostym rozwiązaniem, z którego korzysta dzisiaj coraz więcej klientów. Należy jednak pamiętać, aby udzielać go osobom naprawdę zaufanym i dokładnie zastanowić się nad tym, jakie uprawnienia im nadać.
