Ile tak naprawdę kosztuje kredyt?

Umowy pożyczek i kredytów w bardzo wielu przypadkach zawierają postanowienia trudne do zrozumienia dla przeciętnego odbiorcy. Często odnosimy wrażenie, że na podstawie umowy nie mamy pojęcia ile i za co płacimy.  Banki, parabanki czy firmy oferujące pożyczki pod wieloma terminami ukrywają opłaty stanowiące nic innego jak czysty zysk dla kredytodawcy. Zazwyczaj oprocentowanie podawane w reklamach nie umożliwia określenia całkowitego  kosztu kredytu. Niestety sektor finansowy nierzadko manipuluje danymi w celu pozyskania jak największej liczby klientów. Należy więc samemu zorientować się w temacie i poznać składowe całkowitego kosztu kredytu.

Na całkowity koszt kredytu wpływa wiele czynników. Jednym z najważniejszych jest oczywiście zabezpieczenie zapewnione przez kredytobiorcę.

Całkowity koszt kredytu

Decydując się na podpisanie umowy kredytowej należy mieć świadomość opłat, jakie trzeba ponieść. Na całkowity koszt kredytu składa się nie tylko stopa procentowa, ale także liczne prowizje i opłaty. Zazwyczaj są one podawane drobnym drukiem, dlatego łatwo je przeoczyć. Często zdarza się, że doradca w banku informuje o dodatkowych opłatach dopiero po otrzymaniu zapytania od klientów, co stanowi naruszenie obowiązku informacyjnego po stronie kredytobiorcy. Jako słabsza strona stosunku zobowiązaniowego mamy bowiem obowiązek otrzymania prawdziwej i rzetelnej informacji od przedsiębiorcy. Często też naruszenie przez bank czy pożyczkodawcę tego obowiązku pomaga prawnikom w skutecznej walce przed sądem i uznanie klauzul nieuzgodnionych indywidualnie z klientem za niedozwolone.

Czym jest RRSO?

RRSO, czyli Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania to wskaźnik służący obliczeniu całkowitego kosztu kredytu. Nazwa ta pochodzi z ustawy o kredycie konsumenckim. Wskaźnik ten jest również wykorzystywany do oceny kredytów firmowych. Definicja określa RRSO jako całkowity koszt kredytu, który należy ponieść w wartości wyrażonej jako procent całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym. Przeciwnicy RRSO ilustrują natomiast całkowity koszt kredytu jako sumę wszystkich związanych z nim kosztów, wyrażoną w polskiej walucie.

Co składa się na całkowity koszt kredytu?

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania stanowi szerszy miernik, który obejmuje nie tylko oprocentowanie nominalne, ale także pozostałe koszty związane z kredytem. Całkowity koszt kredytu obejmuje:
• odsetki – stanowią one podstawowy koszt pożyczki i kredytu. Oprocentowanie kredytu ustalane jest przez dany bank w skali roku. Wartość ta nie może być wyższa niż czterokrotność stopy lombardowej określanej przez Narodowy Bank Polski.
• koszty dodatkowe – każdy bank ustala je indywidualnie. Do kosztów tych można zaliczyć prowizję za przyznanie pożyczki/kredytu. Prowizja pobierana jest w momencie wypłaty pieniędzy przez bank i może zostać doliczona do pierwszej raty lub rozłożona na cały okres kredytowania i spłacana w sumach comiesięcznych rat. Kolejnym kosztem jest opłata przygotowawcza należna bankowi za rozpatrzenie wniosku. W większości przypadków jest ona bezzwrotna.
• koszt ubezpieczenia kredytu – zależny jest od ustaleń banku i stanowi jego zabezpieczenie. Ubezpieczenie jest ustalane indywidualnie, jednak nie występuje we wszystkich kredytach.

Co wpływa na koszt kredytu?

Na całkowity koszt kredytu wpływa wiele czynników. Jednym z najważniejszych jest oczywiście zabezpieczenie zapewnione przez kredytobiorcę. Stanowi ono szczególny czynnik, którym zainteresowany jest bank, ponieważ zabezpieczenie pełni funkcję gwarancji odzyskania udzielonej pożyczki/kredytu w przypadku utraty możliwości spłaty rat przez klienta. Kolejnym ważnym aspektem dla banku jest wiarygodność potencjalnego kredytobiorcy. Aby uzyskać pieniądze, konieczne jest dostarczenie wszystkich niezbędnych dokumentów do banku. Służą one oszacowaniu ryzyka związanego z udzieleniem kredytu. Analiza ta obejmuje między innymi historię kredytową oraz dochody klienta. Do czynników wpływających na koszt kredytu zalicza się również cel przeznaczenia uzyskanych środków oraz sytuacja gospodarcza kraju (wysokość inflacji, stóp procentowych, stopa bezrobocia i konkurencja na rynku usług bankowych).

Porównanie ofert

W celu porównania różnorodnych ofert banków i wyboru najbardziej atrakcyjnej, warto posłużyć się Rzeczywistą Roczną Stopą Oprocentowania (RRSO). Banki mają obowiązek podania jej wysokości dla oferowanego kredytu na prośbę klienta. Tymczasem spora liczba klientów nie wykorzystuje tego narzędzia, między innymi z powodu nieznajomości sposobu jego interpretacji. To właśnie RRSO umożliwia prostą ocenę wysokości dodatkowych opłat i prowizji związanych z danym kredytem. Różnica pomiędzy oprocentowaniem nominalnym, a Rzeczywistą Roczną Stopą Oprocentowania określa bowiem wysokość wszystkich dodatkowych kosztów i ich udział w całkowitym koszcie kredytu.