Klauzule abuzywne i niedozwolone postanowienia w umowach pseudofrankowych oferowanych przez PKO BP S.A.
Dotychczas, w serii poświęconej niedozwolonym postanowieniom umownym w umowach kredytu pseudofrankowego, analizie poddano głównie umowy kredytu indeksowanego do CHF. Dziś, coś nowego – umowa kredytu denominowanego do CHF i znajdujące się w niej klauzule denominacyjne, czyli kredyty jakie oferował „bohater” dzisiejszego artykułu – PKO BP S.A.
Czym różni się kredyt denominowany od kredytu indeksowanego do CHF?
Upraszczając nieco odpowiedź na powyższe pytanie, można stwierdzić, iż główną różnicą pomiędzy tymi dwoma umowami jest sposób wyrażenia w nich kwoty kredytu. W umowie kredytu indeksowanego do CHF, tak jak już wskazywano w poprzednich artykułach, kwota kredytu jest wyrażona w polskich złotych. Inaczej jest natomiast w umowie kredytu denominowanego do CHF, gdzie kwota kredytu wyrażona jest w CHF. Pozostałe kwestie tj. uruchomienie kredytu w złotych, jego spłata również w złotych (oczywiście po przeliczeniu po odpowiednim kursie z aktualnej Tabeli Kursów banku) jest tożsama dla obu tych rodzajów umów. PKO Bank Polski oferował wiele rodzajów umów, jednak we wszystkich z nich znajdziemy klauzule denominacyjne.
Klauzule abuzywne PKO PB. Umowy pseudofrankowe
PKO Bank Polski S.A. zawierał dużo umów kredytu denominowanego do CHF pod różnymi nazwami w zależności m.in. od tego na co był przeznaczony kredyt. Umowy te, często różnią się także systematyką tzn. czasem zawierane były w ramach jednej części, a niekiedy z podziałem na część ogólną i część szczególną. Czasem bank proponował konsumentom „zwykłą” umowę kredytu denominowanego do CHF bez konkretnej nazwy, niekiedy oferował konsumentom umowę frankową pod nazwą:
- Umowa kredytu Własny Kąt Hipoteczny
- Starsza wersja à składała się zazwyczaj kilku części albo z części ogólnej i części szczególnej.
- Nowsza wersja à tabelaryczny układ umowy. Uwaga! Nowsza wersja umowy Własny Kąt Hipoteczny zawiera postanowienia umożliwiające od razu spłatę kredytu w CHF, jednakże nie ma to wpływu na ustalenie abuzywności tych klauzul umownych, gdyż owa możliwość w większości przypadków miała charakter iluzoryczny .
- Umowa kredytu hipotecznego MIX.
Tzw. „zwykła” umowa kredytu denominowanego do CHF
UMOWA KREDYTU Własny Kąt Hipoteczny
Umowa kredytu hipotecznego MIX
Umowy te może i mają inne nazwy, jednakże wszystkie zawierają niemal identyczne niedozwolone postanowienia. Stanowią one podstawę do stwierdzenia nieważności umowy kredytu.
Które postanowienia z umowy kredytu denominowanego do CHF są abuzywne?
Klauzule abuzywne PKO BP SA i niedozwolone postanowienia umowne
W pierwszej kolejności należy wskazać, iż są to zapisy umowy dotyczące możliwości wypłaty kwoty kredytu na finansowanie zobowiązań w kraju wyłącznie w złotych polskich, a następnie powiązany z nim bezpośrednio zapis dotyczący wypłaty kredytu po kursie kupna dla dewiz obowiązujący w bliżej nieokreślonej „aktualnej Tabeli kursów”.
Drugie „kluczowe” niedozwolone postanowienie umowne, to zapisy regulujące mechanizm spłaty kredytu. W szczególności sa to te uzależniające wysokość miesięcznej raty od każdorazowego kursu sprzedaży dla dewiz. Zgodnie z „aktualną Tabelą kursów” obowiązującą w banku. Przesłanek abuzywności można dostrzec już w samym comiesięcznym „potrącaniu” przez PKO Bank Polski zobowiązań kredytobiorcy. Bank najpierw arbitralnie ustalał wysokość należnej w danym miesiącu raty kredytu, a następnie samowolnie pobierał z rachunku określoną przezeń sumę. Często odbywało się to bez jakiejkolwiek aktywności kredytobiorcy.
Przesłanki abuzywności wykazuje także zawarte w umowie kredytu „oświadczenie o ryzyku”. Takie postanowienie w umowie, to nic innego jak blankietowy zapis. Nie należy go utożsamiać z należytym poinformowaniem konsumenta. Nie jest to realne oświadczenie kredytobiorcy o wiedzy w przedmiocie ryzyka kursowego. W istocie, podpisanie takiego oświadczenia często sprowadzało się do niezbędnych wymogów otrzymania kredytu.
Oprócz tego, w umowie za abuzywne można uznać także zapisy dot. m.in. prowizji od udzielonego kredytu, czy też przedterminowej spłaty kredytu. Podobnie jak w powyższym przypadku, odnoszą się one do Tabeli kursów obowiązującej w banku.
Podsumowanie
Powyżej zaprezentowane przykłady niedozwolonych postanowień z umów kredytu zawieranych z PKO BP S.A., jak już wcześniej wspomniano, mogą przybierać różną postać w zależności od rodzaju i systematyki zwartej przez kredytobiorcę umowy. Niektóre z nich mogą znajdować się w części ogólnej, a inne w części szczególnej. Niezależnie jednak od konkretnego ich brzmienia, w większości przypadków sprowadzają one do jednakowego abuzywnego mechanizmu denominacji. Warto także wspomnieć, iż obecnie przeciwko PKO BP S.A. toczy się także wiele procesów wynikających z nieprzedstawionej powyżej umowy NORDEA-HABITAT. Z uwagi, iż umowa ta nie była oferowana bezpośrednio przez PKO BP, a Nordea Bank, zostanie ona omówiona w odrębnym artykule.
